បេះដូងជាសរីរាង្គដ៏សំខាន់មួយក្នុងរាងកាយដែលត្រូវការការមើលថែនិងយកចិត្តទុកដាក់ជាពិសេស ដើម្បីរក្សាបាននូវសុខភាពល្អធ្វើឱ្យអ្នកមានអាយុវែង ឬរស់បានយូរ។ បេះដូងរបស់អ្នក គឺជាសរីរាង្គសកម្មបំផុតមួយក្នុងរាងកាយដោយវាធ្វើការពេញ ២៤ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ និង ៧ថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍។ (អាន ៖ ស្បែកកូនរបស់អ្នកនឹងស្អាតហើយមិនរមាស់បើធ្វើតាមវិធីនេះ តើកូនស្រីរបស់អ្នកចេះតែរមាស់ស្បែកមែនទេ?) ដូច្នេះដើម្បីរក្សាបាននូវសុខភាពបេះដូងរឹងមាំប្រសើរ យើងចាំបាច់ត្រូវធ្វើបែបណាខ្លះ? កុំបារម្ភ! ថ្ងៃនេះវេបសាយសុខភាព Health.com.kh នឹងបង្ហាញឱ្យដឹងពីអាថ៌កំបាំងនៃការរក្សាសុខភាពបេះដូង ៖
១. រួមបញ្ចូលផ្លែបឺរក្នុងរបបអាហារប្រចាំថ្ងៃ
នោះក៏ព្រោះតែផ្លែបឺរជាប្រភពដ៏ប្រសើរនៃអាស៊ីត oleic និងជាតិខ្លាញ់ដែលជួយកាត់បន្ថយកម្រិតនៃជាតិកូឡេស្តេរ៉ូលមិនល្អ។ ផ្លែបឺរក៏ជាប្រភពនៃវីតាមីន E ដែលអាចបញ្ឈប់អុកស៊ីតកម្មនៃកូឡេស្តេរ៉ូលផងដែរ។ ដូច្នេះចូរព្យាយាមទទួលទានផ្លែបឺរម្ខាងរាល់ថ្ងៃជាប្រចាំ ដើម្បីជៀសផុតពីបញ្ហាកម្រិតមិនល្អឡើងខ្ពស់។
២. កុំរំលងការទទួលទានអាហារមានផ្ទុកអាស៊ីតខ្លាញ់អូមេហ្កា ៣
អាស៊ីតខ្លាញ់អូមេហ្កា ៣ ទទួលខុសត្រូវចំពោះការបញ្ចុះខ្លាញ់មិនល្អទ្រីគ្លីសេរីដ។ វាក៏បន្ថយហានិភ័យនៃបញ្ហាគាំងបេះដូង ព្រមទាំងជួយរក្សាសម្ពាធប្រក្រតីផងដែរ។ ប្រភពដ៏ល្អបំផុតនៃអាស៊ីតខ្លាញ់អូមេហ្កា ៣ គឺត្រីសម្បូរខ្លាញ់ គ្រាប់ធញ្ញជាតិ និងគ្រាប់ពូជជាដើម។
៣. កុំភ្លេចញ៊ាំសាច់មាន់
ក្រៅពីប្រូតេអ៊ីនហើយនោះ សាច់មាន់ក៏ជាប្រភពដ៏ប្រសើរនៃជាតិម៉ាញ៉េស្យូមដែលចាំបាច់សម្រាប់សុខភាពបេះដូងផងដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា ចូរជ្រើសរើសសាច់ទ្រូងមកទទួលទានក៏ព្រោះផ្នែកនេះមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនខ្ពស់ ប៉ុន្តែជាតិខ្លាញ់មិនល្អនិងកូឡេស្តេរ៉ូលទាប
៤. រួមបញ្ចូលស្រាក្រហមក្នុងរបបអាហារ
ក្នុងកម្រិតមធ្យមការទទួលស្រាក្រហមពិតជាប្រសើរណាស់សម្រាប់រក្សាសុខភាពបេះដូង។ ស្រាក្រហមអាចកាត់បន្ថយកម្រិតនៃកូឡេស្តេរ៉ូលមិនល្អដែលបង្កបញ្ហានៃជំងឺបេះដូងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ដោយភេសជ្ជៈនេះមានផ្ទុកនូវសារធាតុ Tempranillo។
៥. បង្កើនការទទួលទានបន្លែបៃតង
បន្លៃបៃតងជាប្រភពដ៏ល្អបំផុតនៃជាតិសសៃដែលមានប្រសិទ្ធិភាពជួយកាត់បន្ថយកម្រិតនៃកូឡេស្តេរ៉ូលមិនល្អ ក៏ដូចជាហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង និងជំងឺដាច់សសៃឈាមខួរក្បាល។
៦. កុំរំលងបន្លែប្រភេទ cruciferous
លក្ខណៈសម្បត្តិប្រឆាំងការរលាកនៃសារធាតុ sulforaphane ក្នុងផ្កាខាត់ណាអាចជួយទប់ស្កាត់ការខូចខាតនៃសសៃឈាមដែលបង្កមកពីការរលាកដោយសារតែបញ្ហាជាតិស្ករក្នុងឈាមរ៉ាំរ៉ៃ។ ផ្កាខាត់ណា គឺប្រសើរបំផុតសម្រាប់សុខភាពបេះដូងរឹងមាំជៀសផុតពីបញ្ហាផ្សេងៗ រួមទាំងជំងឹសសៃ
ឈាមបេះដូង ខណៈដែលវាមានផ្ទុកសម្បូរទៅដោយជាតិសសៃអាស៊ីតខ្លាញ់ល្អនិងវីតាមីនជួយគ្រប់គ្រងសម្ពាធឈាមក្នុងរាងកាយ ព្រមទាំងកាត់បន្ថយកម្រិតកូឡេស្តេរ៉ូលមិនល្អ។
៦. រក្សាទម្ងន់រាងកាយត្រឹមត្រូវមួយ
ភាពធាត់ជ្រុលជាកត្តាចម្បងបំផុតមួយនៃជំងឺផ្សេងៗរួមទាំងជំងឺបេះដូង។ នេះជាមូលហេតុដែលអ្នកគួររក្សាឱ្យបាននូវទម្ងន់ត្រឹមត្រូវមួយ។ ដូច្នេះកុំភ្លេចជ្រើសរើសរបបអាហារសុខភាពល្អនិងធ្វើលំហាត់ប្រាណជាប្រចាំ។
៧. ធ្វើលំហាត់ប្រាណឱ្យបានទៀងទាត់
មិនមែនមានន័យថាអ្នកចាំបាច់ត្រូវធ្វើលំហាត់ប្រាណខ្លាំងក្លាឡើយ! ត្រឹមតែការដើរយ៉ាងហោចណាស់ ៣០ នាទីក្នុងមួយថ្ងៃក៏ប្រសើរចំពោះសុខភាពបេះដូងណាស់ទៅហើយ។ ការជិះកង់ក៏ជាលំហាត់ប្រាណដ៏ល្អផងដែរ! ការជិះកង់ជួយពង្រឹងសាច់ដុំបេះដូង បញ្ចុះសម្ពាធឈាម និងបង្កើនកម្រិតនៃកូឡេស្តេរ៉ូលល្អដែលសុទ្ធតែជាកត្តាសំខាន់ដើម្បីរក្សាបាននូវសុខភាពបេះដូងល្អប្រសើរចៀសផុតហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូង ឬសូម្បីតែជំងឺដាច់សសៃឈាមខួរក្បាល។
៨. គេងឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់
ការគេងមិនគ្រប់អាចរារាំងឈាមមិនឱ្យរត់បានត្រឹមត្រូវ ហើយវាជាអ្វីមួយដែលអាចធ្វើឱ្យឈាមកកកើតមានឡើង។ ឈាមកកនោះអាចចរាចរ ហើយរាំងស្ទះដល់លំហូរនៃឈាមដឹកនាំអុកស៊ីសែនទៅកាន់សាច់ដុំបេះដូងដែលជាអ្វីមួយអាចនាំឱ្យគាំងបេះដូង។ ប្រសិនបើអ្នកផ្ដាច់ការផ្គត់ផ្គង់ឈាមដឹកនាំអុកស៊ីសែនទៅកាន់ផ្នែកមួយនៃខួរក្បាល នោះហានិភ័យនៃជំងឺដាច់សសៃឈាមខួរក្បាលនឹងឡើងខ្ពស់គួរឱ្យព្រួយបារម្ភជាក់ជាមិនខាន។ ដូច្នេះដើម្បីជាការប្រសើរចូរគេងឱ្យបានច្រើនគ្រប់គ្រាន់ក្នុងមួយយប់ៗ។
៩. កុំជក់បារី
បញ្ឈប់ការជក់បារីនិងការពារខ្លួនពីការហិតផ្សែងបារីអ្នកដទៃ។ ការជក់បារីជះផលប៉ះពាលដល់សសៃឈាមដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់សុខភាពបេះដូងគួរឱ្យបារម្ភ។ ដូច្នេះនៅពេលឈប់ជក់បារីហានិភ័យនៃជំងឺបេះដូងនឹងត្រូវបានកាត់បន្ថយគួរឱ្យកត់សម្គាល់។
១០. រក្សាសម្ពាធឈាមប្រក្រតី
អ្នកគួរទិញប្រដាប់វាស់សម្ពាធឈាម ហើយឧស្សាហ៍តាមដានសម្ពាធឈាមរបស់ខ្លួន។ ប្រសិនបើមានភាពមិនប្រក្រតីកើតឡើងកុំស្ទាក់ស្ទើនឹងទៅជួបពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។
១១. គ្រប់គ្រងស្ត្រេស
ភាពតានតឹងក្នុងអារម្មណ៍ ឬស្ត្រេសជាកត្តាចម្បងបំផុតមួយនៃបញ្ហាសុខភាពជាច្រើនរួមទាំងជំងឺបេះដូងនិងដាច់សសៃឈាមខួរក្បាល។ ស្ត្រេសបន្ថយភាពរឹងមាំនៃប្រព័ន្ធភាពស៊ាំរាងកាយ ហើយថែមទាំងបណ្ដាលឱ្យរាងកាយបង្កើនការផលិតអ័រម៉ូន cortisol និង epinephrine ដែលបង្កបញ្ហាកូឡេស្តេរ៉ូលមិនល្អឡើងខ្ពស់។ កូឡេស្តេរ៉ូលមិនល្អឡើងខ្ពស់នេះហើយជាមូលហេតុទូទៅបំផុតនៃជំងឺបេះដូង។
១២. សើចឱ្យបានច្រើន
នោះក៏ព្រោះតែការសើចធ្វើអោយសសៃឈាមរីកដែលអាចនាំឈាមហូរកាត់យ៉ាងស្រួល ហើយអ្នកនឹងចៀសផុតបញ្ហាសម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់។ ខណៈដែលបញ្ហាសម្ពាធឈាមមិនប្រក្រតីជាមូលហេតុចម្បងនៃជំងឺបេះដូងនិងដាច់សសៃឈាមខួរក្បាល។
ប្រយ័ត្ន! អ្នកចាំបាច់គួរចៀសវាងអាហារមួយចំនួនដូចខាងក្រោម ៖
១. អាហារនិងភេសជ្ជៈមានផ្ទុកជាតិស្ករខ្ពស់
ក្រៅពីបង្កការរលាកក្នុងរាងកាយហើយនោះ ស្ករ ឬជាតិផ្អែមសិប្បនិម្មិតផ្សេងៗក៏បង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺសសៃឈាមបេះដូងគួរឱ្យកត់សម្គាល់ផងដែរដោយវាបង្កើនសម្ពាធឈាមនិងបញ្ជូនខ្លាញ់មិនល្អទៅក្នុងលំហូរឈាម។
២. សាច់កែច្នៃ
ក្រៅពីមានផ្ទុកសារធាតុ nitrates ដែលបង្កបញ្ហានៃជំងឺមហារីកហើយនោះសាច់កែច្នៃជាប្រភពនៃជាតិខ្លាញ់មិនល្អនិងជាតិប្រៃខ្ពស់ដែលមិនល្អចំពោះសុខភាពបេះដូង។
៣. គ្រឿងស្រវឹង
នោះក៏ព្រោះតែការទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងច្រើនជះឥទ្ធិពលដល់សម្ពាធឈាមដែលបង្កបញ្ហានៃជំងឺបេះដូង។
៤. បាយស
បាយសមានផ្ទុកជាតិសសៃតិច ប៉ុន្តែជាតិកាបូអ៊ីដ្រាតដែលរាងកាយបំលែងទៅជាជាតិស្ករខ្ពស់ដែលរាងកាយរក្សាទុកជាខ្លាញ់។ ហើយរបបអាហារមានជាតិខ្លាញ់ខ្ពស់បង្កើនហានិភ័យនៃបញ្ហាបេះដូង។ ដូច្នេះដើម្បីជាការប្រសើរអ្នកគួរកាត់បន្ថយបាយស ហើយព្យាយាមទទួលទានបាយអង្ករសម្រូបជំនួសវិញក៏ព្រោះវាមានផ្ទុកជាតិសសៃខ្ពស់ដែលជួយកាត់បន្ថយកម្រិតនៃកូឡេស្តេរ៉ូលមិនល្អ។
៥. អាហារចៀន ឬបំពង
អាហារបំពង ឬចៀនអាចមានរសជាតិឆ្ងាញ់ ប៉ុន្តែរាងកាយរបស់អ្នកមិនត្រូវការវាច្រើនពេកឡើយ។ នោះក៏ព្រោះតែអាហារប្រភេទនេះមានផ្ទុកជាតិខ្លាញ់ប្រភេទ trans fats ដែលមិនល្អចំពោះសុខភាពបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺជាច្រើន រួមទាំងជំងឺបេះដូង៕