តើកូនៗទាំងឡាយបានដឹងទេថាមាតាគ្រប់រូបលះបង់ និង ខិតខំថែរក្សាកូនចៅដោយយកចិត្តទុកដាក់ប៉ុណ្ណាដែរ? តើអ្នកដឹងទេថា ទំរាំបង្កើតបានរូបអ្នក តើម្តាយរបស់អ្នកបានធ្វើអ្វីខ្លះ? តើអ្នកជឿទេថា ខាងក្រោមនេះ គឺគ្រាន់តែជាការលំបាកដ៏តូចមួយ ក្នុងចំនោមការលំបាករាប់ពាន់ ដែលម្តាយរបស់អ្នកខិតខំយកឈ្នះដើម្បីមានរូបអ្នកដល់សព្វថ្ងៃនេះ?
ការមានផ្ទៃពោះ ៖ ដោះស្រាយជាមួយបញ្ហាការចាញ់កូន
សំរាប់មាតាជាច្រើន, អំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ អ្វីដែលពិបាក និង គួរអោយធុញទ្រាន់បំផុតនោះគឺ ការចាញ់កូន (morning sickness) ។ ប្រសិនបើអ្នកទទួលរងផលវិបាកមួយចំនួន ដូចជា ការចង្អោរ (nausea), ក្អួត (vomiting), ឬក៏មានទាំងពីរយ៉ាង នោះអ្នកនឹងទាមទារជំនួយ ឬ ការពិនិត្យអោយបានជាក់លាក់ ដើម្បីជួយសំរួល ក៏ដូចបន្ធូរបន្ថយអាការៈរោគខាងលើនេះ ។ អ្វីដែលអ្នកគួរធ្វើ និង ល្អបំផុតដើម្បីគ្រប់គ្រងការចាញ់កូននោះគឺ ការព្យាបាលនៅផ្ទះដោយខ្លួនឯង (home treatment) ។ ជាមួយនឹងអនុវត្តនូវគោលការណ៍ ឬ សេចក្តីណែនាំមួយចំនួនខាងក្រោមនេះ, រូបអ្នកអាចនឹងកាត់បន្ថយ ឬ បំបាត់ការចង្អោរ និង ក្អួតបាន ។ ការព្យាបាលនៅតាមផ្ទះដោយខ្លួនឯងដើម្បីវាស់វែង ក៏ដូចជាគ្រប់គ្រងការចាញ់កូនមានដូចជា ៖
ផ្លាស់ប្តូររបបអាហារ, ពេលវេលា និង បរិមាណដែលអ្នកទទួលទាន
ញ៉ាំខ្ញី, វីតាមីន B6 ឬ B12 (អាចកាត់បន្ថយការចង្អោរ ឬ ក្អួតអំឡុងពេលមានផ្ទៃពោះ)
ចៀសវាងបរិភោគចំណីអាហារ ឬ របស់អ្វីនៅពេលអ្នកឃើញ ឬ ញ៉ាំហើយ ធ្វើអោយអ្នកចង់ក្អួត ឬ ពិបាកក្នុងខ្លួន
ទទួលទានថ្នាំ ដុកស៊ីឡាមីន (doxylamine) ជាមួយនឹងវីតាមីន B6 ដែលអ្នកអាចរកទិញបានដោយមិនចាំបាច់មានវេជ្ជបញ្ជាឡើយ ។ ប៉ុន្តែ យកល្អគួរពិគ្រោះជាមួយវេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេសមុននឹងប្រើថ្នាំទាំងនេះ ។
ក្នុងករណីស្ថានភាពចាញ់កូនរបស់មានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ ឬ មានរយៈពេលយូរថ្ងៃ យូរខែ (នៅតែចង្អោរ ឬ ក្អួតមិនបាត់), សូមប្រញាប់ទៅជួបវេជ្ជបណ្ឌិត ឬ ឆ្មបដែលនៅជិតអ្នកបំផុតជាបន្ទាន់ ។ ផលវិបាកដែលមិនធម្មតានេះអាចធ្វើអោយស្ត្រីជាម្តាយបាត់បង់ជាតិទឹក (dehydration) និង កង្វះសារជាតិចិញ្ចឹមរាងកាយ (malnutrition), ដែលពេលខ្លះទាមទារការប្រើប្រាស់ថ្នាំ ឬ អាចនឹងតំរូវអោយសំរាកនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីតាមដានស្ថានភាពមាតាទៀតផង ។
តើការចាញ់កូន គឺជាអ្វី?
ការចាញ់កូន (morning sickness) អាចចាប់ផ្តើមពីការចង្អោរបន្តិចបន្តួច, ម្តងម្កាល រហូតដល់ខ្លាំងក្លា, បន្តបន្ទាប់គ្នាជាប់មិនដាច់ បន្ទាប់ពីនោះគឺអាចនឹងក្អួតតែម្តង ។ រោគសញ្ញាទាំងនេះអាចនឹងកាន់តែយ៉ាប់នៅពេលព្រឹកព្រលឹម (morning), ដូច្នេះហើយបានជាវាអាចកើតមាន ក្នុងពេលណានៅថ្ងៃត្រង់ ឬ យប់ ។
ទោះបីជាគេមិនទាន់ដឹងច្បាស់លាស់ទៅលើមូលហេតុរបស់វា, ប៉ុន្តែ ការចាញ់កូននេះត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងការឡើងខ្ពស់នៃកំរិតអឺស្ត្រូសែន (increasing estrogen levels) ព្រមគ្នាជាមួយនឹងការផ្លាស់ប្តូរអ័រម៉ូន (hormone changes) ដ៏ទៃទៀតអំឡុងពេលស្ត្រីចាប់ពរពោះ (pregnancy) ភ្លាម ។
ជាទូទៅ, សញ្ញាដំបូងនៃការចាញ់កូនវិវត្តទៅអំឡុងពេលមួយខែបន្ទាប់ពីខែដែលស្ត្រីបាត់រដូវ (missed menstrual period), នៅពេលដែលកំរិតអ័រម៉ូនកើនឡើង ។
ចំពោះស្ត្រីដែលមានកូនភ្លោះពីរ ឬ ច្រើនជាងនេះទំនងដូចជាបង្កើនកំរិតនៃអ័រម៉ូនរិតតែខ្ពស់ និង កាន់តែធ្វើអោយស្ត្រីជាម្តាយមានអាការៈចាញ់កូនកាន់តែខ្លាំង ឬ ធ្ងន់ធ្ងរជាងធម្មតា ។
ជាការពិតណាស់, គេមិនអាចទស្សន៍ទាយបានទេថា ស្ត្រីជាម្តាយអាចនឹងឆ្លងកាត់ពេលវេលាដ៏ពិបាកនេះយូរប៉ុណ្ណាទេ, ទោះបីជាស្ត្រីម្នាក់នោះធ្លាប់កាត់ការចាញ់កូនពីមុនៗក៏ដោយ ។ សំរាប់ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះភាគច្រើន, ការចង្អោរ និង ក្អួតច្រើនបាត់ទៅវិញចាប់ពីសប្តាហ៍ទី ១២ ទៅសប្តាហ៍ទី ១៤ ។
ហេតុអ្វីចាំបាច់មានការព្យាបាលនៅតាមផ្ទះដោយខ្លួនឯង (home treatment) នៅពេលចាញ់កូន?
ការចាញ់កូនចាប់ផ្តើមអំឡុងពេលត្រីមាសដំបូង, នៅពេលដែលកូចតូច (fetus)ក្នុងពោះងាយនឹងទទួលរងការខូចអវយវ:។ ដូច្នេះ, អំឡុងពេលត្រីមាសដំបូង, ការព្យាបាលនៅតាមផ្ទះដើម្បីគ្រប់គ្រង ឬ ព្យាបាលអាការៈចង្អោរ និង ក្អួតអាចប្រព្រឹត្តិទៅបាន លុះត្រាមានការណែនាំអោយប្រើប្រាស់ថ្នាំពេទ្យពីវេជ្ជបណ្ឌិតប៉ុណ្ណោះ ។
ក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរ (ចង្អោរ ឬ ក្អួតមិនបាត់) ដែលអាចធ្វើអោយម្តាយខ្សោះជាតិទឹក និង ស្រក់ទម្ងន់, នោះវេជ្ជបណ្ឌិតនឹងចេញវេជ្ជបញ្ជាអោយប្រើប្រាស់ថ្នាំពេទ្យណាដែលអាចជួយអ្នកម្តាយផង និង មិនមានផលប៉ះពាល់អាក្រក់ទៅដល់គភ៌របស់អ្នកផង ។
តើយើងអាចគ្រប់គ្រងការចាញ់កូននៅផ្ទះតាមវិធីណា?
ខាងក្រោមនេះជាសេចក្តីណែនាំដែលមានសុវត្ថិភាព និង ច្បាស់លាស់សំរាប់ព្យាបាលការចាញ់កូន ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ, ក៏មានអ្នកធូរស្រាលមែនទែន និង អ្នកធូរស្រាលបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះនៅពេលអនុវត្តគោលការណ៍នេះ ។
ថ្នាំប្រឆាំងអ៊ីសស្តាមីន (antihistamines) មួយចំនួន ដូចជា Doxylamine ឬ Dimenhydrinate ដែលស្ថិតក្រោមការណែនាំរបស់វេជ្ជបណ្ឌិត អាចជួយអោយអ្នកបានធូរស្រាលបាន ។ ប្រសិនបើថ្នាំណាមួយខាងលើនេះមិនសូវមានប្រសិទ្ធភាព, អ្នកអាចទទួលទានវាជាមួយនឹងវីតាមីន B6 ។
ខ្ញី (ginger), ដាក់ជាមួយនឹងទឹកតែ ឬ ជាប្រភេទថ្នាំគ្រាប់, ម្សៅ ឬ សេរ៉ូអាចបន្ធូរបន្ថយអាការៈចាញ់កូនបាន ។
ទទួលទានវិតាមីន B6 និង B12 (ស្ថិតក្រោមវេជ្ជបញ្ជារបស់គ្រូពេទ្យ) ។
ដើម្បីកាត់បន្ថយឳកាសនៃការចាញ់កូន (ចង្អោរ និង ក្អួត) សូមស្ត្រីជាមាតាទាំងឡាយអនុវត្តន៍តាមការណែនាំដូចខាងក្រោម ៖
កុំទុកពោះទទេ តែកុំញ៉ាំអោយឆ្អែតពេក ។ ក្រពះដែលគ្មានចំណីអាហារអ្វីទាល់តែសោះអាចធ្វើអោយអាការៈនៃការចង្អោររឹតតែយ៉ាប់ ។ ទទួលទានចំណីអាហារតិចៗ តែច្រើនដង ជំនួសអោយអាងារ ៣ ពេលទូទៅដែលធ្លាប់ទទួលទាន ។
ចំពោះការចង្អោរនៅពេលព្រឹក (morning nausea), ចូរទទួលទានរបស់ ឬ ចំណីញ៉ាំកំសាន្ត (ដូចជា នំ) មុនពេលងើបពីគ្រែគេង ។ ទុកពីរបីនាទីដើម្បីអោយប្រព័ន្ធរំលាយអាហារធ្វើការ បន្ទាប់មកក្រោកចេញពីគ្រែសន្សឹមៗ ។
ទទួលទានជាតិទឹកអោយបានគ្រប់គ្រាន់ ឬ ច្រើនជាងធម្មតា ដើម្បីរក្សាលំនឹងតុល្យភាពជាតិទឹកក្នុងខ្លួន អាចជាទឹកសុទ្ធ, ទឹកផ្លែឈើស្រស់ និង ភេសជ្ជៈផ្សេងៗទៀត ។
បង្កើនការទទួលទានជាតិប្រូតេអ៊ីន (protein) និង កាត់បន្ថយការទទួលទានជាតិខ្លាញ់នៅក្នុងអាហារ ។
ចៀសអោយឆ្ងាយពីចំណីអាហារ ឬ ក្លិនដែលធ្វើអោយអ្នកចង្អោរ ឬ ក្អួត (ជារឿយៗ, ទឹកដោះគោ ឬ កាហ្វេ) ។
ចៀសវាងទទួលទានអាហារបំប៉នជាតិដែក (iron supplements), ដែលធ្វើអោយការចង្អោររឹតតែយ៉ាប់ ។ ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះមិនចាំបាច់ត្រូវការជាតិដែក អំឡុងពេលត្រីមាសដំបូងនោះទេ ។
សំរាកអោយបានច្រើន ។ ការស្ត្រេស និង ភាពអស់កំលាំងធ្វើអោយអ្នកកាន់តែទ្រុតទ្រោមថែមមួយកំរិតទៀត ។
· រកទីកន្លែងដើរលេងកំសាន្ត
· ស្វែងរកយោបល់ ឬ ពិគ្រោះជាមួយឆ្មប ឬ វេជ្ជបណ្ឌិតឯកទេស ប្រសិនអ្នកមានចំងល់ ឬ មានអ្វីប្លែកនៅក្នុងរាងកាយ និង អារម្មណ៍របស់អ្នក ៕